กองทัพบกไทย เป็นกำลังหลักของประเทศในการปกป้องอธิปไตยและรักษาความสงบเรียบร้อย โดยมีการแบ่งพื้นที่รับผิดชอบทางทหารออกเป็น 4 กองทัพภาค ซึ่งแต่ละกองทัพภาคจะมี แม่ทัพภาค ทำหน้าที่เป็นผู้บัญชาการสูงสุดในภูมิภาคนั้น ๆ ดังนี้
กองทัพภาคที่ 1: รับผิดชอบพื้นที่ ภาคกลาง และ ภาคตะวันออก รวมถึง กรุงเทพมหานคร ถือเป็นกองทัพภาคที่มีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์สูง เนื่องจากเป็นที่ตั้งของเมืองหลวง เขตเศรษฐกิจสำคัญ และหน่วยบัญชาการหลักของกองทัพบกไทย
👉 แม่ทัพภาคคนปัจจุบัน คือ พลโท อมฤต บุญสุยา
พลโท อมฤต บุญสุยา แม่ทัพภาคที่ ๑
กองทัพภาคที่ 2: ดูแลพื้นที่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) ซึ่งเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่ มีพรมแดนติดกับประเทศเพื่อนบ้านหลายประเทศ เป็นด่านสำคัญด้านความมั่นคงของชาติ
👉 แม่ทัพภาคคนปัจจุบัน คือ พลโท บุญสิน พาดกลาง
พลโท บุญสิน พาดกลาง แม่ทัพภาคที่ 2
กองทัพภาคที่ 3: รับผิดชอบพื้นที่ ภาคเหนือ ซึ่งเป็นภูมิประเทศภูเขาสูง มีพรมแดนติดกับประเทศเพื่อนบ้าน การลาดตระเวนชายแดนและป้องกันภัยคุกคามในพื้นที่สูงจึงเป็นภารกิจสำคัญ
👉 แม่ทัพภาคคนปัจจุบัน คือ พลโท กิตติพงษ์ แจ่มสุวรรณ
พลโท กิตติพงษ์ แจ่มสุวรรณ แม่ทัพภาค 3
กองทัพภาคที่ 4: รับผิดชอบพื้นที่ ภาคใต้ ซึ่งมีความอ่อนไหวด้านความมั่นคง โดยเฉพาะสถานการณ์ใน จังหวัดชายแดนภาคใต้ การดูแลความปลอดภัยและเสริมสร้างสันติสุขจึงเป็นภารกิจหลัก
👉 แม่ทัพภาคคนปัจจุบัน คือ พลโท ไพศาล หนูสังข์
พลโท ไพศาล หนูสังข์
สายการบังคับบัญชาและบทบาทเชิงกลยุทธ์ของแม่ทัพภาค
โครงสร้างกองทัพบก วางตำแหน่ง แม่ทัพภาค ให้อยู่ใต้การบังคับบัญชาของ ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) และ ผู้บัญชาการทหารสูงสุด (ผบ.ทสส.) โดยมีหน้าที่รับนโยบายจากส่วนกลางเพื่อนำไปปฏิบัติในพื้นที่รับผิดชอบ ทั้งในด้าน ความมั่นคงทางทหาร และการสนับสนุนงานด้านพลเรือน
บทบาทสำคัญของ แม่ทัพภาค ได้แก่
- การวางแผนและปฏิบัติการทางทหาร เช่น การซ้อมรบ การลาดตระเวนชายแดน และการตอบโต้ภัยคุกคาม
- การบริหารทรัพยากรและกำลังพล ดูแลอาวุธยุทโธปกรณ์ งบประมาณ และการจัดกำลังให้เหมาะสมกับสถานการณ์ในแต่ละพื้นที่
- การประสานงานกับหน่วยงานพลเรือน เพื่อรักษาความสงบและร่วมมือแก้ไขปัญหาในพื้นที่
- สนับสนุนการบังคับใช้กฎหมายในสถานการณ์ฉุกเฉินหรือกรณีที่มีผลกระทบต่อ ความมั่นคงของชาติ
ความสำคัญของแม่ทัพภาคในโครงสร้างกองทัพบก
ตำแหน่ง แม่ทัพภาค ไม่ได้เป็นเพียงผู้นำทางทหารเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทสำคัญในด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองระดับภูมิภาค เนื่องจากมีหน้าที่ดูแลความสงบเรียบร้อย การพัฒนา และการให้ความช่วยเหลือประชาชนในพื้นที่ ความมั่นคงของชาติ
การวางตัวของ แม่ทัพภาค แต่ละคน จึงเป็นปัจจัยสำคัญต่อการขับเคลื่อนนโยบายของรัฐ การบริหารปัญหาในพื้นที่ และการสร้างความเชื่อมั่นในด้านความปลอดภัยให้แก่ประชาชนทั่วประเทศ