“หมูดำดอยตุง” วิสาหกิจชุมชน ยกระดับสินค้าปศุสัตว์ เสริมศักยภาพเกษตรกร
ศผส.เชียงใหม่ ร่วมกับ โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง จนได้มาตรฐานเลขอย.
ศูนย์วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์เชียงใหม่ กองผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์ ร่วมกับ โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ดำเนินการพัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง
1.ไส้กรอกรมควันหมูดำดอยตุง
2. แหนมหมูดำดอยตุง
3. ไส้กรอกต้มหมูดำดอยตุง
4. คอปปาหมูดำดอยตุง
5. พาม่าแฮมหมูดำดอยตุง
6. เซอร์ลอยหมูดำดอยตุง
7. ลาโดหมูดำดอยตุง
8. แพนเซ็ตต้าร์หมูดำดอยตุง
เพื่อเพิ่มมูลค่าหมูดำในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ และสร้างผลิตภัณฑ์ที่มีอัตลักษณ์เฉพาะถิ่น พร้อมทั้งดำเนินการขอเลขสารบบอาหาร(อย.) ซึ่งได้รับความอนุเคราะห์อย่างดียิ่งจากกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ และการสนับสนุนการดำเนินการในพท.จากสำนักงานปศุสัตว์จังหวัดเชียงราย
สำหรับการพัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง เกิดขึ้นโดยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ เริ่มจากากสำรวจรายได้-รายจ่ายของชุมชน พบว่าค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ คือ อาหาร จึงส่งเสริมการทำการเกษตรและปศุสัตว์เพื่อความมั่นคงทางอาหาร ซึ่งชุมชนดอยตุง หมูดำเป็นปศุสัตว์หลัก เพราะไม่เพียงเป็นอาหารประจำของชุมชน แต่ยังใช้ประกอบพิธีกรรมด้วย อย่างไรก็ตาม เพื่อให้แน่ใจว่าหมูดำที่ส่งเสริมเป็นประโยชน์กับชุมชนจริงๆ
มูลนิธิฯ จึงดำเนินการอย่างครบวงจร ผ่านกลไกกองทุนปศุสัตว์และสุขภาพสัตว์ ครอบคลุมทั้งกลไกการแจกจ่ายอย่างเป็นธรรม การเตรียมพันธุ์สัตว์ที่เหมาะสม การให้ความรู้เรื่องการเลี้ยง การสร้างโรงเรือน การผสมอาหารต้นทุนต่ำจากวัตถุดิบในพื้นที่ เพื่อให้แน่ใจว่าชุมชนไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมากในการดูแลปศุสัตว์ และที่สำคัญ คือ การสร้างอาสาปศุสัตว์หรือคนในพื้นที่ให้มีความรู้และทักษะเบื้องต้นเกี่ยวกับการดูแลรักษาสัตว์ เช่น การฉีดวัคซีนตามฤดูกาล การประเมินสุขภาพสัตว์ เป็นต้น พร้อมทั้งจัดหายารักษาโรคที่มีคุณภาพ เพื่อให้แน่ใจว่าชุมชนดอยตุงจะมีหมูดำคุณภาพดีไว้บริโภค
จากนั้น จึงยกระดับจากปศุสัตว์เพื่อความมั่นคงทางอาหาร สู่ปศุสัตว์มูลค่าสูง เพื่อเตรียมพร้อมสู่การเป็นผู้ประกอบการด้านปศุสัตว์ ซึ่งจะเป็นอีกทางเลือกอาชีพหนึ่งสำหรับชุมชน การพัฒนาสายพันธุ์และปรับปรุงระบบการเลี้ยงเป็นเรื่องที่มูลนิธิฯ ให้ความสำคัญมาก มูลนิธิฯ ศึกษาธรรมชาติของหมูดำ เพื่อปรับปรุงแนวทางการเลี้ยงให้ได้คุณภาพ พร้อมทั้งพัฒนาสายพันธุ์หลายรุ่น จนในที่สุดเกิดสายพันธุ์ "ดำดอยตุง" ซึ่งรวมเอาลักษณะที่ต้องการจากหมูดำพื้นเมืองและหมูเหมยซานเข้าไว้ด้วยกัน เช่น มีสีดำปลอดตลอดทั้งตัว ไม่มีข้อเท้าสีขาว ลูกดก เต้านมเยอะ กินง่าย ทนต่อโรค
ปัจจุบัน มูลนิธิฯ ส่งเสริมให้ชาวบ้านเลี้ยงหมูดำอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปจากหมูดำ เช่น ไขมันสำหรับปรุงอาหาร พอร์กชอปหมูดำ และแฮมหมูดำรมควันกะลากาแฟ ซึ่งเป็นการผสมผสานผลิตภัณฑ์เอกลักษณ์ของดอยตุงเข้าไว้ด้วยกันและยังเป็นส่วนหนึ่งของแนวคิดการจัดการเศษเหลือจากการผลิตอย่างยั่งยืน
ผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง เริ่มจำหน่ายเป็นที่แรกใน งานสีสันแห่งดอยตุง ครั้งที่ 10 ซึ่งจัดขึ้นในระหว่างวันที่ 1 ธ.ค. 66 -28 ม.ค.67 ณ ดอยตุง จ.เชียงราย
ภาพและข้อมูล : มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์