เปิดความเชื่อ เรื่องเกี่ยวกับปานที่มีตั้งแต่เกิด
เปิดความเชื่อ คนที่มีปานติดตัวมาตั้งแต่เกิด คือคนที่เคยเกิดมาแล้วครั้งหนึ่ง จริงหรือไม่... พร้อมคำตอบที่มาจากโรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ กันค่ะ
คนที่มีปานตั้งแต่เกิด คืออะไร หากให้ตอบแบบความเชื่อส่วนบุคคล ที่คนโบราณเคยพูดเคยบอกเอาไว้ นั่นคือว่า เขาเคยเกิดมาแล้วชาติหนึ่ง หากทางญาติทำตำหนิเอาไว้แล้วเด็กที่เกิดมาใหม่จะจำกันได้ อันนี้คือคำตอบแบบแนว ความเชื่อโบราณ
ทีนี้มาดูคำตอบ จากโรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ กันค่ะ
ปานแต่กำเนิดที่พบได้บ่อย
1. ปานมองโกเลียน (Mongolian) พบบ่อยที่สุด มีลักษณะเป็นผื่นรบสีเขียว ฟ้าเทา หรือน้ำเงินเข้ม บริเวณกันและสะโพก แต่อาจพบที่บริเวณอื่น ๆ ของร่างกายได้ เช่น แขน ขา หลัง ไหล่ หนังศีรษะ ปานชนิดนี้จะค่อย ๆ จางหายไปเมื่อเข้าสู่วัยเด็กตอนต้น ไม่มีความจำเป็นต้องทำการรักษา
2. ปานโอตะ (Nevus of Ota) เป็นปานแต่กำเนิดชนิดที่พบบ่อยในชาวเอเชีย มีลักษณะเป็นจุดสีน้ำตาลเข้ม สีเขียว สีฟ้าเทา หรือสีน้ำเงินที่ค่อยขยายขนาดขึ้นตามอายุ จนกลายเป็นปิ้นอยู่ชีกใดชีกหนึ่งบนใบหน้า ผู้ป่วยบางรายอาจมีปานโอตะที่เกิดขึ้นในบริเวณตาขาวด้วย ประมาณร้อยละ 10 ของผู้ป่วยจะตรวจพบความผิดปกติของความดันลูกตาในข้างเดียวกับปานที่มีอยู่ ซึ่งหากไมได้รับการรักษาที่ทันเวลาจะพัฒนาไปเป็นโรคต้อหินและทำให้ตาบอดได้ ปานโอตะที่ผิวหนังตอบสนองต่อการรักษาด้วยเลเชอร์ดีมาก
3. ปานสีกาแฟใส่นม (Caf au lait) มีลักษณะเป็นผื่นรบสีน้ำตาลอ่อน ปรากฏตั้งแต่แรกเกิดหรือภายในอายุ 2-3 เดือน มักจะมีรูปร่างกลมหรือรี ขอบเขตค่อนข้างชัดเจน จะขยายขนาดขึ้นตามกรเจริญเติโตและจะคงอยู่ตลอดชีวิต ส่วนใหญ่จะไม่พบมีความผิดปกติอื่น ๆ ของร่างกายร่วมด้วย แต่หากผู้ป่วยที่มีปานชนิดนี้จำนวนมากหรือมีขนาดใหญ่ อาจพบโรคพันธุกรรมบางชนิดได้
4. ปานแดงชนิด (Port-wine stains) มีลักษณะเป็นปิ้นแดงที่มักปรากฎอาการตั้งแต่แรกเกิด และจะคงอยู่ตลอดชีวิตไม่จางหายไป รอยโรคจะขยายขนาดโตตามตัวของผู้ป่วย ส่วนใหญ่มักอยู่ชีกใดชีกหนึ่งของร่างกาย ปานจะมีสีเข้มขึ้น รวมทั้งอาจนูนหนาและขรุขระเพิ่มขึ้นตามอายุที่มากขึ้น หากพบปานชนิดนี้บริเวณใบหน้ โดยเฉพาะรอบดวงตา อาจพบร่วมกับความผิดปกติของดวงตาและสมองได้ จึงควรพาบุตรหลานของท่นไปพบแพทย์ เพื่อการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียดต่อไป
5. เนื้องอกหลอดเลือดในเด็ก (Hemangioma) พบความผิดปกติบ่อยที่สุดในเด็ก (ประมาณร้อยละ 5 ในทารกแรกเกิด และร้อยละ 5-10 ในเด็กอายุ 1 ปี) พบในเพศหญิง มากกว่าเพศชาย บางรายอาจมีจุดหรือขึ้นสีแดงนำมาก่อนแล้วค่อย ๆ ขยายใหญ่ขึ้น ลักษณะของปานที่พบบ่อย จะเป็นก้อนนูนสีแดงสด ผิวขรุขระ ซึ่งกัอนเนื้องอกชนิดนี้ จะมีขนาดโตขึ้นภายในช่วงอายุ 6-9 เดือนแรกของชีวิต ร้อยละ 50 ของผู้ป่วยที่มีปานชนิดนี้ก้อนจะค่อย ๆ ยุบลงได้เอง ภายหลังอายุ 5 ปี ภายหลังก้อนสีแดงนี้ยุบลง อาจหลงเหลือความผิดปกติของผิวหนังบริเวณดังกล่าวได้
สรุป : ปานแดง ปานดำ หรือรอยตำหริบนผิวทารกน้อยอาจเกิดจากพันธุกรรม เกิดเพราะเซลล์ผิวหนังผิดปกติ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ ส่วนเรื่องความเชื่อโบราณเกี่ยวกับปานที่เราเคยได้ยินก็แล้วแต่ความเชื่อส่วนบุคคลนะคะ